De gemeente Diepenbeek

 

Satellietfoto van de gemeente Diepenbeek
ons land - focus


Welkom in Limburg!

Inleiding en bronvermelding
Algemene Geschiedenis
's Lands Glorie
Bezienswaardigheden
Home
           
banner
Vlag Limburg

Algemene omschrijving

Diepenbeek is een gemeente in de Belgische provincie Limburg, vlakbij Hasselt. De gemeente telt ongeveer 18.000 inwoners en behoort tot het gerechtelijk kanton en kieskanton Hasselt. Diepenbeek is gelegen in het Demerdal en ligt op de grens van de Kempen en Haspengouw. Diepenbeek profileert zich de laatste jaren steeds meer als onderdeel van Haspengouw sinds het toetrad tot Toerisme Haspengouw. In het noorden doorsnijdt het Albertkanaal de gemeente, in het zuiden de autoweg E313, Antwerpen-Luik. Door de dorpskern loopt de oude steenweg van Hasselt naar Bilzen en verder naar Maastricht. De gemeente heeft een station aan de spoorlijn Antwerpen-Hasselt-Luik, die parallel met de steenweg loopt. Diepenbeek is een residentiële gemeente gelegen tussen de drukke centra Hasselt en Genk. Naast het centrum bestaat de gemeenten uit een aantal wijken: ten noorden van de spoorweg en de steenweg zijn dit Lutselus, Rozendaal, Piannesberg, Dorpheide, Rooierheide, Bijenberg; in het zuiden liggen Pampert, Reitje, Keizel, Zwartveld en het Crijt.

Diepenbeek kwam einde 2010 in het nieuws toen de Regina Paciskerk in het gehucht Lutselus tijdens kerstnacht vermoedelijk door sneeuwoverlast instortte. Enkele uren ervoor hadden nog meer dan 200 mensen deelgenomen aan de Middernachtviering in deze kerk.

De kerk van Lutselus (Diepenbeek) voor en na de instorting tijdens kerstnacht 2010. Ondertussen werd het gebouw volledig gesloopt. Lutselus krijgt een nieuwe gebedsruimte.

Geschiedenis

Diepenbeek werd in 1092 voor het eerst vermeld als Tidebachen, de beek van Teudo. De heerlijkheid werd door de eeuwen heen voortdurend betwist door de prinsbisschoppen van Luik en de hertogen van Brabant. Zij streden om de handelsroute die door Diepenbeek liep. In 1063 werd Albertus van Thienbecke vrijheer van Diepenbeek. Hij stond grond af aan boeren die tienden aan hem verschuldigd waren. Zo ontstonden onder andere de leenhoven Hof van Merel, Hof ter Waarden en Hof van Bouchout. In 1250 werden kerk en pastorie bij de Brabantse abdij van Villers ingelijfd. Ook de prins-bisschop verkreeg goederen en rechten in de vrijheerlijkheid Diepenbeek. In 1395 stierf de laatste vrijheer, Hendrik van Diepenbeek, zonder kinderen na te laten. De heerlijkheid ging over op Willem van Sombreffe. In 1412 kwam Jan van Schoonvorst, burggraaf van Montjoie, in het bezit van de heerlijkheid. Na zijn dood werd de heerlijkheid verdeeld onder de families Schoonvorst en Van Gaver. In die tijd werd het kasteel aan de Demer gebouwd. De versterkte toren bestaat nog. In 1663-1679 kocht de landcommandeur van Alde Biesen de heerlijkheid. De landcommandeur droeg het bestuur over op een rentmeester. De vrijheren van Diepenbeek speelden de hertog van Brabant en de prins-bisschop van Luik tegen elkaar uit. De vrijheerlijkheid bleef onafhankelijk, al hadden de hertog van Brabant en de prins-bisschop van Luik zekere rechten en spreekt men van een tweeheerlijkheid. Met de komst van de Fransen in 1794 werd ze een deel van het departement van de Beneden-Maas met als hoofdplaats Maastricht. Diepenbeek werd een gemeente.

De rentmeesterij van Alde Biesen. In de volksmond het "Kasteel aan de Demer" genoemd.
De kerk van Lutselus (Diepenbeek) voor de instorting
De kerk van Lutselus (Diepenbeek) na de instorting

De rentmeesterij van Alde Biesen. In Diepenbeek wordt het "Kasteel aan de Demer" genoemd ook al blijft er enkel een toren van over.

Bezienswaardigheden

De Sint-Servaaskerk staat aan het Marktplein in Diepenbeek. De kerktoren dateert uit het einde van de 15de eeuw en is sinds 1938 beschermd als monument.

De Sint-Servaaskerk staat aan het Marktplein in Diepenbeek. De kerktoren dateert uit het einde van de 15de eeuw en is sinds 1938 beschermd als monument. De bescherming werd in 2001 uitgebreid tot de volledige kerk. Het interieur van de kerk bevat onder meer enkele houten, gepolychromeerde beelden uit de 17de eeuw.

De gotische kerktoren van de Sint-Servaaskerk dateert van 1500 en is niet toegankelijk. De kerk zelf werd in 1777 in renaissancestijl gebouwd, en tweemaal vergroot. Bezienswaardig in de kerk is het barokke hoofdaltaar met het schilderij Sint-Augustinus in aanbidding, van de Luikenaar Engelbert Fiser. Net als het tabernakel van verzilverd koper dateert het altaar uit de 17e eeuw. De kruisweg uit 1935-1936 is van Paul Theunissen. In de heiligenkapel onder de toren hangen kunstwerken uit de 16e en 17e eeuw: Christus op de koude Steen, Sint-Barbara met Toren, Sint-Niklaas met de Kuip en de drie Kinderen, Sint-Margareta met de Draak, Engel houdende Doornenkroon en Lans, Engel met Geselkolom, Sint-Catharina van Alexandrië, Sint-Franciscus met Stigmata, Sint-Hubertus, Onze-Lieve-Vrouw en Kruisdragende Christus.

Het oudste deel van het gemeentehuis werd in 1914-1916 gebouwd, het nieuwe deel in 1979-1981. De kasteeltoren (zie foto hierboven) maakt deel uit van de oude rentmeesterij van Alden Biesen en is niet toegankelijk. Hij dateert van omstreeks 1433. Het kasteel ernaast dateert uit het einde van de 17e eeuw, de rest uit de de 2e helft van de 18e eeuw. Het Schoolhuis in de Stationsstraat is van 1868. Het huis Schoofs in de Dorpsstraat is een 19e-eeuws brouwershuis.

De bakstenen zaalkerk Onze-Lieve-Vrouw Koningin van de Vrede (Regina Pacis) dateerde van 1938. Roger Daniëls ontwierp de moderne glasramen in 1960, L. Boeverie de plaatmetalen kruisweg in 1935. Deze kerk bestaat niet meer: tijdens kerstnacht 2010, stortte de kerk in onder het gewicht van de sneeuw. Enkele uren voor de instorting waren er nog meer dan 200 mensen aanwezig in de kerk om de middernachtmis te vieren. Een vreselijke ramp werd dus op het nippertje vermeden. Het kasteel de Heusch huisvest de administratie van het bejaardenhuis.

De Boeketwinning bestaat uit het Hooghuis van 1685 en de tiendenschuur van 1650.

De Boeketwinning bestaat uit het Hooghuis van 1685 en de tiendenschuur van 1650.

De Boeketwinning aan de Bouquetstraat met het Hooghuis van 1685 en de tiendenschuur van 1650 zijn niet toegankelijk. De oude hoeves liggen in het Haspengouwse deel van Diepenbeek: Groot Terherken, Klein Terherken, Merlemont, Nietelbroek, Tichelerij, Aldenhof, Baanwinning en Alversberg. Diepenbeek heeft veel kleine hoevetjes. De Sapittelmolen op de Demer en de Royermolen op de Stiemer stammen uit de 18e eeuw: ook zij zijn niet toegankelijk.

Diepenbeek heeft tientallen kapellen en kapelletjes: de Lourdeskapel van 1872 in de Stationsstraat, de Keizelkapel op het Keizel, de Onze-Lieve-Vrouwekapel op Lutselus, de Sint-Rochuskapel op de Sint-Rochuswijk, de kapel van het Crijt, en de kapel op de Dijken in de Peperstraat.

Natuurgebieden ontbreken niet: Maten, een heide- en vijvergebied dat aansluit bij Genk, de vijvers Daute-Weyers, de Dorpsbemden, het hooiland de Pomperik, de boomgaard den Bodem, de Nietelbroeken en de Mombeekvallei.

Dit moet je gezien hebben